Salvemos O Areoso

Salvemos parte da historia da Arousa e de Galicia

Ghidoiro Areoso, coñecido popularmente coma O Areoso, é un illote arousán de extrema fraxilidade por estar formado fundamentalmente de area, cunha duna activa na banda do norte e unha duna vexetada con afloramentos graníticos na banda do sur. No Areoso están catalogados cinco monumentos megalíticos funerarios, dos que dous saíron á luz cos últimos temporais, que tamén fixeron aflorar en diversas zonas da praia o paleosolo (sustrato fosilizado) que agora está á intemperie. 

As cinco mámoas do neolítico e un asentamento de comezos da Idade do Bronce con cistas funerarias da época, xunto con restos de cerámica, ósos de animais e cunchas de comida froito das escavacións que se fixeron a finais da década de 1980 ou que a acción do mar foi desenterrando estes anos, constitúen unha parte moi importante da prehistoria da Arousa e de Galicia, de cando posiblemente o illote do Areoso estaba unido á illa da Arousa, daquela seguramente unha península antes de subir o nivel do mar que inundou o val do río Ulla.

As mareas e os temporais son un perigo para a riqueza arqueolóxica do Areoso, para a fraxilidade das dunas e do paleosolo, como tamén o son os numerosos visitantes que sen control ningún se achegan ó illote, que poden espoliar restos arqueolóxicos que o mar deixa ó descuberto e que moitas veces non respectan as barreiras de protección das dunas polo que se dana a flora que as suxeita, o que pode provocar que axiña acaben desaparecendo. Así mesmo son un perigo os moitos barcos a motor que no verán fondean preto das praias e que afectan os bancos marisqueiros das augas do illote. 

Esta situación esixe unha estratexia urxente para conservar a riqueza ambiental, arqueolóxica e marisqueira do Areoso, tal como levan reclamando desde hai anos o Concello da Illa da Arousa, o seu Pósito e o colectivo Pandulleiros, creado para rescatar e poñer en valor o patrimonio material e inmaterial da Illa e dos illotes do arquipélago dos Ghidoiros e para denunciar o desleixo das administracións por recuperaren o patrimonio arqueolóxico dese concello arousán.

Coa finalidade de evitar a degradación actual, Pandulleiros propón que se adopten, entre outras, as seguintes medidas:

1. Regulación urxente xa de accesos e visitas o Areoso e aplicación efectiva da lexislación vixente e actuación por parte das administracións e autoridades pertinentes ante a atividade ilícita da acampada libre; para que o illote descanse das agresións humanas, que están a acelerar o proceso de erosión dun ecosistema tan sensible, e deste xeito poder preservar a duna que salvagarda os restos arqueolóxicos e o paleosolo; posteriormente, deberá artellarse un programa de visitas que evite a actual masificación incontrolada de turistas e curiosos.

2. Aprobación polo Consello da Cultura Galega do informe sobre a situación do Areoso, despois de que os responsables das súas seccións de Patrimonio e de Ciencia visitaran O Areoso o pasado mes de xuño; e á vista dese informe e dos que o CSIC, a Deputación de Pontevedra e outros organismos redactaron (ou están a redactar) sobre o estado das mámoas e o imparable proceso de erosión do paleosolo, deben fixarse prioridades de actuación ambiental e arqueolóxica a cargo da Consellería de Medio Ambiente e da Consellería de Cultura da Xunta de Galicia, da Deputación de Pontevedra e do Servizo Provincial de Costas do Ministerio de Agricultura, Alimentación e Medio Ambiente.

3. Transferencia ó Concello da Illa da Arousa de máis competencias sobre a protección do Areoso, pois ata agora foi o único organismo administrativo que se preocupou realmente da súa salvagarda.

4. Colocación de boias en todo o areal do illote como medida de protección despois de que o Pósito da Illa realizou un plan de rexeneración dos bancos marisqueiros con moita semente de ameixa, á vez que sirva de protección doutros mariscos que tradicionalmente se extraen deses bancos.

Pandulleiros fai un chamamento ás embarcacións tradicionais do litoral galego para que o prósimo Xoves 11 de Setembro a partires das 16:30h se acheguen á Illa de Arousa e, dende as instalaccions da Escola de Navegación Tradicional ( no Bao)   saír cara ó Areoso para esixir que os organismos competentes adopten con urxencia medidas como as citadas e outras que consideren pertinentes para salvar un paraíso natural no medio do mar da Arousa con cuncheiros, mámoas e un paleosolo que gardan unha parte importante da memoria da xente da Arousa e de todos os galegos e galegas.

Pandulleiros arela que concellos, pósitos e outros organismos públicos e privados, así como asociacións culturais e persoas individualmente manifesten a súa adhesión pública a este manifesto para entre todos contribuírmos á salvación do Areoso para que tamén poidan gozar del as xeracións vindeiras.

A Illa da Arousa, Setembro do 2014.